H E T O P V A N G E N V A N E G E L S
Egels moeten normaal gesproken met rust gelaten worden.
Alleen als er duidelijk iets mis is, zal de egelasielhouder een
egel opnemen. Na genezing wordt zo'n egel natuurlijk zo snel
mogelijk weer vrijgelaten.
Voor de egel is het dichtstbijzijnde opvangadres het beste. Voor
adressen : Zie pagina
Nederlandse opvangen
en verder natuurlijk:
Egelopvang Zoetermeer e.o.
Wat gebeurt er met een gevonden egel?

Als een egel
binnenkomt bij een vrijwilliger dan wordt eerst de reden van de "opname" vastgesteld. Dit kunnen zijn:
1. Verwonding (aanrijding, verwonding door tuingereedschap etc.)
2. Ziekte.
3. Verstoring (egelmoeder met jongen, egel in winterslaap).
De egel wordt
onderzocht op uitwendige parasieten (teken, vlooien, schimmel, en
in ernstige gevallen maden) en deze worden verwijderd. De
inwendige parasieten (verschillende soorten wormen) die bijna
alle egels bij binnenkomst hebben worden ook aangepakt.
De
egels krijgen gelijk een injectie en deze wordt dan, met
tussenpozen, drie maal herhaald.
Dan wordt de egel geobserveerd: of hij goed loopt, zich inrolt
etc.
Is de egel in hele slechte conditie of ernstig verwond dan wordt
contact opgenomen met de dierenarts. Afhankelijk van hoe de egel
is, blijft hij in de "thuiszorg" en gaat daarna naar de
opvang.
Ondertussen is dan de mest van de egel nagekeken op eventuele
andere inwendige parasieten en worden daar ook medicijnen voor
toegediend.
Dit gebeurt allemaal door vrijwilligers die daartoe zijn opgeleid.
En als de egel weer genezen is?
Is
de egel parasietvrij en verder gezond en goed op gewicht (dit is
afhankelijk van het jaargetijde) dan wordt hij vrij gelaten.
Dit kan zijn: in de zomer, in een park op een plek met veel
struiken en water in de buurt of 's-winters in een gesloten tuin (d.w.z. een "egeldichte" tuin).
In dit soort tuinen wordt de egel bijgevoerd en gecontroleerd.
Er is dan ook nog contact met de egelopvang.
Handleiding voor vrijwilligers met een gesloten tuin
U hebt een egel in uw tuin
te verzorgen gekregen, die daar als gast de winter door mag
brengen. Deze egel weegt ongeveer 400 gram of meer en is,
voorzover wij en de behandelend dierenarts kunnen nagaan, gezond
en zonder ongedierte, zoals teken e.d.
Mocht u na het lezen van de
volgende informatie nog vragen hebben, dan kunt u ons natuurlijk
altijd bellen of mailen. Trouwens, wij zouden het zeer op prijs
stellen, wanneer u ons gedurende het winterseizoen enkele keren
meldt, hoe het met "uw egel" gaat!

Egel in
gesloten tuin:
Voorwaarde voor het bij u in de tuin onderbrengen van een egel is
dat uw tuin geen ontsnappingskansen aan de egel biedt. Het dier
moet immers in de lente terug de natuur in en niet bij de buren b.v.
verhongeren!
De plaatsing van het egelhuis:
De egel heeft een slaaphuis ("sta-caravan") meegekregen
maar u kunt ook een egelhuis ("egel-villa") voor hem
maken (bouwschema is op te vragen). Vul het egelhuis met dorre
bladeren. Zet het huis op een paar tegels om rotting te voorkomen.
Het beste plekje voor de egelvilla/stacaravan is een beschutte
plaats waar kinderen en honden moeilijk bij kunnen, in een hoekje
van uw tuin, tegen een schutting of muur, of een plekje onder een
struik. Bedek het hele huis met een laag bladeren en aarde of
turfmolm, behalve de ingang en bij de egelvilla de ventilatiebuis.
Deze laag vormt een extra bescherming tegen de kou. Leg er een
oude mat, een brede plank of stuk fijnmazig gaas overheen om
wegwaaien van het blad te voorkomen.
Egels zijn schuwe dieren. Probeer dus de ingang verborgen te
houden voor andere dieren, b.v. door overhangende takken en
bladeren. Weersta de verleiding de ingang zo te plaatsen, dat u
de egel in en uit kunt zien lopen. De kans is groot dat het
egelhuis dan niet gebruikt wordt.
Heeft u een egelvilla dan moet het schoongemaakt worden na
vertrek van de egel.
Verhuizing
van de egel:
Soms
gebeurt het dat de egel spontaan een ander plekje in uw tuin
kiest, bijvoorbeeld onder de composthoop of een berg droog blad.
Laat hem rustig zijn gang gaan, help hem alleen dit plekje droog
te houden en te beschutten tegen regen en wind.
Intussen kunt u nagaan of dit verhuizen werd veroorzaakt door
tocht of lekkage in zijn huisje.
Ook als de egel niet verhuist, is het raadzaam de zaak af en toe
te controleren: vooral na zware regenval.
Door uw wijsvinger in de ingang te steken, kunt u voelen of alles
nog droog en in orde is. Zonodig kunt u wat blad (droog) of
krantensnippers toevoegen.
Voedsel:
Het voedsel van een egel in de vrije
natuur bestaat hoofdzakelijk uit insekten. In onze tuinen is dit
voedsel echter schaars en bovendien snel op.

Daarom
krijgt het dier vervangend voer, zoals brokjes en (rund)blikvoer
voor katten (evt. honden), enige stukjes fruit, evt. wat
universeel voer door het blikvoer gemengd. Dit alles is bij
vrijwel iedere dierenhandel te koop. Ander honde- en kattenvoer,
zoals af en toe gesneden hart e.d. is ook uitstekend.
Heel handig is een "katvrij" egeleethuis om het voer in
te zetten. Een omgekeerd sinaasappelkistje met een vuilniszak
erop bevestigd tegen de regen, een vuistgrote egeldeur in een
wand en een van bakstenen gemaakte sluis ervoor werkt prima. Een
zware steen op het dakje verhindert dat honden of katten het (vederlichte)
huisje omgooien.
Als het kouder wordt, begint de egel meestal minder te eten. Dit
is een goed teken: hij is langzamerhand toe aan zijn winterslaap.
Het aanbod van voer kan geleidelijk worden verminderd.
Zodra blijkt, dat de egel niet meer eet, zet dan alleen nog droge
brokjes en evt. fruit neer. Als u een afgepaste hoeveelheid
geeft, b.v. 7 brokjes dan merkt u het meteen als hij ervan
gegeten heeft en dus (even) wakker was.
Water (bij strenge vorst
vermengd met wat suiker om bevriezing tegen te gaan) mag
natuurlijk nooit in de tuin ontbreken.
Geef een egel nooit melk.
Ziet u de egel bij streng winterweer overdag of 's nachts, meldt
dit aan ons, er kan iets mis zijn.
Het kan zijn, dat de egel ook in de winter bij warmere dagen zijn
slaap onderbreekt om te eten. Natuurlijk geeft u hem dan weer de
normale portie. Vang hem even om hem te wegen.
Het ontwaken:
In het voorjaar, vanaf omstreeks
half maart of april, afhankelijk van het weer, zal de egel
ontwaken.
Sommige egels eten een aantal dagen heel veel om weer, tot mei
hun slaap voort te zetten!
Geeft u de egel zodra hij ontwaakt flink te eten. Dit is heel
hard nodig want een egel verliest tijdens zijn winterslaap zo'n
kwart tot eenderde van zijn gewicht. Dit eten zet u pas in de
avond, wanneer het donker wordt, neer. Dit zoekt hij in de vrije
natuur immers ook pas 's avonds.
Het tijdstip, de plaats van uitzetten en vrijlaten en wie dit zal
doen, gebeurt in overleg met het Egelopvangcentrum. Eind april
wordt hierover contact met u opgenomen.
Mocht het gebeuren, dat uw egel, ondanks uw goede zorgen, de
winter niet doorgekomen is, bedenkt u dan, dat dit in de vrije
natuur ook kan gebeuren. Wij hopen dat u veel plezier zult
beleven van uw egel.
Bij vragen of leuke en natuurlijk ook nare gebeurtenissen kunt u
ons bellen.
Een
veilige tuin voor de egel:
- Bevestig netten in de tuin (b.v. voor erwten of ter bescherming
van fruit) zo strak mogelijk zodat de egel er niet in verward kan
raken. Dit geldt ook voor tennisnetten enz. Hang ze tevens een
eindje van de grond.
- Dek uw vijver goed af
opdat de egel er niet in kan vallen. Of maak een trapje omwonden door geplastificeerd gaas of hang
gaas langs de randen.
- Gebruik geen gif in uw
tuin. Slakkenkorrels en insektenverdelgers zijn dodelijk voor
egels. Kleine hoeveelheden vergif in slakken en
torren kunnen op den duur te veel worden voor de egel die
dergelijke beestjes iedere nacht eet. Voor alternatieve
middelen kunt u advies vragen bij de Zoetermeerse Egelopvang.
NB: denk ook aan de tuin van
uw buren. Bovenstaande aanbevelingen gelden natuurlijk ook voor
hun tuin.
Egels zijn goed voor uw tuin:
Het zijn natuurlijke bestrijders van schadelijke beesten als
rupsen, slakken en maden.
Hierdoor ontstaat een natuurlijk evenwicht in uw tuin zonder het
gebruik van insektenverdelgers.